Geplaatst in Authenticiteit, Integriteit, Maatschappelijk verantwoord ondernemen, Thought Leadership

"Dipje? Niet met deze dipsauzen…

brene brown…lekker, makkelijk te maken én lactosevrij.” Is dat herkenbaar? Dat de foto’s bij recepten nooit lijken op jouw brouwsel? En dat dat ‘makkelijk te maken’ ook wel tegenvalt?  Ik bladerde wat door de ‘Hallo Jumbo’, en als marketeer weet ik natuurlijk dat die gerechten op de foto vaak niet eens eetbaar zijn omdat ze door de fotograaf ‘visueel zijn verbeterd’. Dat die perfecte kindjes aan de picknicktafel op de foto in het echt verwende, gefrustreerde rotjochies zijn wiens ouders per se wilden dat ze fotomodel werden. Maar veel van de mensen die daar doorheen bladeren weten dat niet; hun eigen imperfectie doet pijn als ze daar naar kijken. Een indrukwekkend TED-filmpje van Brene Brown over schaamte laat dit mooi zien. Ze beschrijft daarin een parfum-commercial die de ‘perfecte vrouw’ laat zien: “I don’t know how much perfume that commercial sold, but I guarantee you, it moved a lot of antidepressants and anti-anxiety meds.” We hebben als marketeers het mooiste beroep van de wereld, waarom doen we anderen dit dan aan? Het merk Dove stipte dit ook aan in haar recente campagnes, maar ook zij kunnen nog dat stapje extra zetten. Lees verder “"Dipje? Niet met deze dipsauzen…”

Geplaatst in Authenticiteit, Case, Integriteit, Story telling

Mijn blog op Marketingfacts over het échte verhaal van Bertolli

Giulio had het vrij snel door, toen hij met bezems en blikjes olijfolie op de rug van een muilezel door Brazilië voer: van de bezems moest hij het niet hebben. Aanvankelijk gaf hij de blikjes olie nog gratis bij aankoop van een bezem, maar binnen een half jaar liet hij de bezems voor wat ze waren en ging volledig over op de verkoop van olijfolie. Op zich niet vreemd: zijn Toscaanse vader Francesco Bertolli was ook al een man met een neus voor zaken. Hij stuurde niet voor niks zijn kinderen de hele wereld rond om de naam Bertolli beroemd te maken. Bertolli, inderdaad: het A-merk waarvan veel mensen denken dat het compleet verzonnen is door de afdeling ‘Authenticiteit’ van een reclamebureau. Maar ik moet iedereen teleurstellen (of juist niet): de Bertolli’s hebben echt bestaan en hebben echt een verhaal te vertellen. Maar wel een onverwacht verhaal, marketingtechnisch dan. Dit is dan ook niet het zoveelste artikel dat de authenticiteit van het Unilever-merk Bertolli aanvalt. Nou ja eventjes dan.

Klik hier om op Marketingfacts verder te lezen

1890

Geplaatst in Inbound marketing, Integriteit, Sales

Mijn blog op Marketingfacts: verkoop en marketing rond de tafel

“Dag Erica, ik zag dat je op mijn LinkedIn-profiel bent geweest, wat kan ik voor je betekenen? Je kunt me eventueel ook even mobiel bellen op 06…”. Erica stuurde me deze LinkedIn-uitnodiging door, ze was hoofdstuk 1 van mijn boek aan het lezen en vond het erg treffend dat ze tijdens het lezen van een hoofdstuk over cold calling een hijgerig berichtje kreeg van een ‘koude acquisitie expert’ die mensen helpt die ‘moeite hebben met het bellen van nieuwe klanten’. Ze heeft zijn uitnodiging weggegooid en eerlijk gezegd zijn dit soort LinkedIn-uitnodigingen ook de enige die ik negeer, uitnodigingen waaruit snel duidelijk wordt dat iemand je als een leeg te kieperen zak geld ziet. Het zijn dit soort mensen die mijn beeld van verkopers elke dag weer negatiever maken, ik greep dan ook met beide handen een uitnodiging aan voor een rondetafelsessie met enkele topverkopers. Ik moest mijn beeld echter drastisch bijstellen, merkte ik: het gesprek verliep heel anders dan verwacht. Want ik besefte al vrij snel: dankzij internet staan marketeers en verkopers uiteindelijk voor dezelfde kansen en bedreigingen. We willen namelijk naar dezelfde mooie plek, en er is maar één manier om daar te komen.

Klik hier om bij Marketingfacts verder te lezen. En als je denkt dat ik je kan helpen bij je marketing kun je me mailen op edwin@vlems.nl

508561

Geplaatst in Integriteit, Social Media, Transparantie

Mijn blog op Marketingfacts: eerlijk op social media

“Ik zal het heel eerlijk nu al zeggen, want anders loop ik vast bij het vragenuurtje”. Martijn van der Zee van KLM was heel open over zijn organisatie bij zijn presentatie op de bijeenkomst ‘B2B goes social’, en had blijkbaar geleerd van het verleden. Hij stelde bewust meteen het beeld bij dat veel mensen tegenwoordig van KLM hebben, van een organisatie waar iedereen hele online gesprekken heeft met alle passagiers in alle vliegtuigen. Of ja met de hele wereld eigenlijk. Nee, er wordt ook nog steeds ‘klassieke’ marketing bedreven, ook in de B2B-hoek van het bedrijf. Zo krijgt Martijn zelf als ‘frequent flyer’ maandelijks glossy KLM-tijdschriften omdat hij in bepaalde doelgroepen valt “Zoals een tijdschrift over jachten, terwijl ik helemaal niks met jachten heb. Maar volgens mijn profiel zou ik dat blijkbaar wel moeten hebben”.  Martijn was dus niet zijn doelgroep (wie wel?) en liet op inspirerende wijze zien hoe je klanten niet als doelgroep moet benaderen, maar als mens. Of moet je, zoals studente Marly had bedacht naast mij in het vliegtuig naar Dublin, tegenwoordig niet van ‘volggroepen’ spreken in plaats van doelgroepen?
Martijn was overigens niet de enige die ‘brutally honest’ was, het viel me ook op bij de andere sprekers van “B2B goes social”. Sterker nog: op deze Nyenrode-bijeenkomst besefte ik pas echt dat je net als Martijn geen keus hebt: uiteindelijk loop je vast als je niet vanaf het begin tot het eind open kaart speelt. Straks laat ik zelfs zien hoe je hiermee miljonair kunt worden. Serieus!

Klik hier om verder te lezen op Marketingfacts. 

klm-logo-oud

Geplaatst in Authenticiteit, Inbound marketing, Integriteit, Outbound marketing

Inbound marketing: ontzettend kwetsbaar

“Verhaal @evlems ook verre van innovatief. Niets nieuws”. Ik las de tweet ‘s-avonds, na een presentatie op een marketingcongres die volgens mij best wel goed ging, over Inbound Marketing (natuurlijk). Het viel me op dat ik er niet door ‘geraakt’ werd, en ik voelde me daardoor al heel volwassen. Maar het etmaal dat volgde viel het me op dat ik het ook niet uit mijn hoofd kreeg. Het liet me niet los. Ik begon zelfs de complimenten van andere aanwezigen te wantrouwen: “Dat meen je toch niet”. Puberale onzekerheid, dat was lang geleden. Wat is dat toch, die focus op kritiek? Ik zei het laatst nog tegen iemand die uit alle evaluaties die ene negatieve pikte en erover begon te malen: “Laat het van je afglijden”. Makkelijk gezegd.
Toch lijkt mijn verhaal over inbound marketing, ondanks de tweet, steeds meer gemeengoed te worden (gelukkig). En dan kan het inderdaad zijn dat het voor iemand ‘niets nieuws’ is. Volgende keer ga ik het beter doen. Ik baalde eigenlijk best wel en wilde het zo snel mogelijk vergeten. Tot… 

Brené stelt zich kwetsbaar op
… ik één van de meest bekeken filmpjes van TED.com zag (klik hier): een video van Brené Brown over ‘je kwetsbaar opstellen’. Brené is een echte wetenschapper, en besloot zich te verdiepen in de manier waarop mensen echt sterke banden met elkaar krijgen. Wat opviel waren de gevolgen toen ze het mysterie ontrafelde: het leverde haar een ‘nervous breakdown’ op. Het antwoord op haar onderzoeksvraag was namelijk voor haar een grote angst: mensen maken sterke banden door zich kwetsbaar op te stellen. Door bijvoorbeeld je gevoel voor iemand uit te spreken voordat de ander dat doet, met het risico dat je een ‘blauwtje’ loopt, of wordt uitgelachen. Eng toch? Ze verschuilde zich al heel haar leven achter haar rol van onderzoeker, ‘hacking into other people’s lives’. Ze merkt ook iets interessants op: “Valt het je niet op hoe eng je het vindt om je kwetsbaar op te stellen, maar tegelijk ook hoeveel respect je hebt voor mensen die het doen?”. Het is niet voor niks dat de levensles die ze in de video deelt al jarenlang in de top 5 staat, echt een aanrader.
Na het kijken van de video nam ik het besluit om niet te gaan zitten balen. Ik reageerde op de ‘niets nieuws’-tweet met ‘Met je eens haha’ en besloot de verzender te benaderen voor een persoonlijk ‘feedbackgesprek’. En ik besloot er ook een blogpost over te schrijven. Eh deze ja. Want eigenlijk ben ik wel blij, na bij elk congres met het hoogste rapportcijfer naar buiten te lopen, begon ik misschien wat te gemakzuchtig te worden (nee niet arrogant). En dan is het goed als iemand je met de voetjes op de grond trekt.

Kwetsbaarheid is kwetsbaar
Je ziet ze ook steeds vaker in commercials: echte mensen die zich kwetsbaar opstellen. Zoals die moeder in de commercial van Dela die haar zoon achter de kassa toespreekt. Geen actrice, gewoon echt. Net als de echte mensen in de veelgeprezen video van Triodos Bank, of de medewerkers van UPC in de ‘Wij zijn UPC’-advertenties in tijdschriften. Eigenlijk raar dat deze bedrijven wel begrijpen dat authenticiteit beter werkt, maar vervolgens toch weer veel geld uitgeven om mensen ermee te onderbreken die bijvoorbeeld een film willen kijken. Ik vroeg het daarom ook maar op de man af (eh het was een vrouw) aan de marketing manager van Triodos: waarom nog zendtijd inkopen? De video was al honderdduizenden keren bekeken, gratis en op een moment dat het de kijker zelf schikt. Maar ze gaf aan dat het inderdaad slechts om een éénmalige uitzending op televisie ging.
Ik heb eerder al eens laten zien dat Coca Cola het wel begrijpt, en steeds minder geld uitgeeft aan ‘interruptie’. Het verbaasde me daarom ook niet toen er van de commercial van Dela in De Wereld Draait Door een parodie werd gemaakt (klik hier). Immers mensen onderbreken met je boodschap is irritant, maar als je onderbreekt met authenticiteit dan schreeuwt dat om een parodie natuurlijk.

Sociale experts asociaal?
Op discussies in LinkedIn-groepen merk ik het ook vaak: mensen die een discussie beginnen waarover amper discussie mogelijk is, bijvoorbeeld omdat ze onderzoeksresultaten delen. Ik heb het deze ‘plaatsers’ ook wel eens persoonlijk gevraagd: wat wil je nu eigenlijk bereiken? De reactie was dat men toch discussie verwachtte, bijvoorbeeld over de statistieken: “Gelooft men ze wel?”. Maar is dat een discussie? Ik zag laatst (klik hier) een voorbeeld waarin iemand anders deze niet-discussie zelfs zag als een billboard om een advertentie op te plakken..
Of de duurbetaalde goeroes die zich amper van hun kwetsbare kant laten zien. De tweets die mijn ‘held’ Simon Sinek verstuurt, werden door een vriend onlangs treffend omschreven als een ‘scheurkalender’: in elke tweet een wijze les. Maar toen hij onlangs door een Fiat-dealer in New York op klantonvriendelijke wijze werd bejegend kwam bij Simon de menselijke kant naar voren. Even maar, tot hij het blijkbaar nodig vond om de kalender weer verder te scheuren. Jammer. Mensen willen menselijkheid, dit filmpje bewijst het in 2 minuten.

Degene die wel begrijpt hoe menselijkheid werkt is Britt Dekker: onlangs ontdekte ze dat ze al 116.000 volgers op Twitter heeft en hoe reageerde ze? “Tijd voor een broodje schuddebuikjes en broodje pindakaas en eentje met gestampte muisjes ツ”. Laat die snobs bij de Wereld draait door haar maar uitlachen, Britt lacht als laatste toch het beste…

Alles over ‘Inbound Marketing’ staat in het boek ‘REAL Inbound Marketing’ (klik hier, Nederlandstalig). En als je denkt dat ik je kan helpen bij je marketing kun je me mailen op edwin@vlems.nl

Geplaatst in Authenticiteit, Inbound marketing, Integriteit, Outbound marketing, Reclame

Inbound marketing? Voorkom vieze luchtjes

Katie Fisher

Op 19 juni 2010 werd Katie Fisher doodgereden op een kruispunt in Baltimore door een auto die door rood reed. Katie had zelf blijkbaar ook niet goed opgelet, maar de verzekeringsmaatschappij van de roodrijder dacht niet lang na en maakte geld over. Maar niet al het geld: de andere partij bleek onderverzekerd. ‘Gelukkig’ was Katie bij verzekeringsmaatschappij Progressive verzekerd voor dit soort situaties. Maar Progressive had geen zin om te betalen: na een lang en ingewikkeld verhaal (klik hier) stonden de ouders van Katie in de rechtzaal tegenover de roodrijder, die mede werd verdedigd door…de advocaten van Progressive. Ze streden tegen hun eigen klant om onder de kosten uit te komen…
Omdat de ‘claims general manager’ van Progressive besefte dat we in transparante tijden leven deed hij een poging (klik hier) om de gemaakte beslissingen te verdedigen, maar uit de honderden reacties eronder is af te leiden dat hij er niet echt goed in slaagde… De foute cultuur van Progressive werd breed uitgemeten in de Amerikaanse pers en Progressive verloor veel klanten. Zo werkt dat tegenwoordig, in deze transparante wereld.

Microsoft-geurtjes
“Microsoft besteedt 1 miljard aan marketing Windows 8”. Ik moet dan altijd denken aan het citaat: “Advertising is the price you pay for being unremarkable” van Amazon-baas Jeff Bezos. Want Amazon had zoveel geld niet nodig om zijn Kindle te introduceren, en ook voor Apple voegen de advertenties weinig toe: de hele wereld weet het als er nieuwe Apple-software aan komt. Ze maken gebruik van de transparantie die het internet biedt, en het feit dat ze ‘remarkable’ zijn natuurlijk. De vraag is natuurlijk wel of bedrijven als Microsoft het aan durven om van deze transparantie gebruik te maken, want dat betekent ook een beetje openheid van hun kant. En dan ruiken mensen misschien de ‘vieze geurtjes’ van de bedrijfscultuur. Zoals bij Progressive in het voorbeeld hierboven…

Een frisse cultuur
Steeds meer bedrijven zien de groeiende transparantie niet langer als een bedreiging, maar als een kans om ‘gevonden’ te worden. Inbound Marketing heet dat: je valt mensen niet langer lastig met je verkoopverhaaltjes, maar doet en deelt alles online, zodat dit als een magneet op anderen werkt die je vervolgens weten te vinden.

Maar wat me opvalt als je met mensen praat over ‘meer transparantie’ is de angst dat ‘onvolkomenheden’ (fouten) boven water komen: “Als de ramen opengaan zijn mensen méér bezig met de vieze luchtjes die naar buiten gaan, dan met alle frisse lucht die binnenkomt”. Erg herkenbaar, en ik heb eerder al eens verklaard met een uitspraak van Dr. Phil (klik hier) hoe het komt dat de mensen buiten niet bang zijn van jouw vieze luchtjes. Eh tot op zekere hoogte dan natuurlijk. Want je mag dan wel fouten maken, je hebt wel een probleem als er in je bedrijf -zoals bij Progressive- hele klantonvriendelijke beslissingen worden genomen. Als je bedrijf dus besluit mee te gaan in de transparantie-trend en zich niet verzet, zal het ook even wat ‘soul-searching’ moeten doen: gebeuren er in het bedrijf dingen die het daglicht niet kunnen verdragen? Want daglicht tegenhouden is best moeilijk.

Ik praat de laatste maanden actief mee op de ‘vraagsite’ Quora.com, een website waar je vragen over je vakgebied (of andere zaken) kunt beantwoorden. Ik zie vaak de vraag voorbij komen ‘Hoe moet ik als starter met een klein budget aan marketing gaan doen’. En mijn advies is dan altijd: toon je kennis en persoonlijkheid aan de wereld, en de wereld zal je volgen. En je voorkomt zo dat je ooit een miljard aan marketingkosten uit zult moeten geven.

Deze post vormt de basis van het zesde hoofdstuk van het boek ‘REAL Inbound Marketing’ (klik hier, Nederlandstalig).

Geplaatst in Inbound marketing, Integriteit, Klantbehoeften, Latente klantbehoeften, Maatschappelijk verantwoord ondernemen, Outbound marketing, Reclame

Ethiek in de marketing: de tandenborstels van Britt en Ymke

Toen Britt en Ymke onlangs het mysterie van de Giftige Pijl op moesten lossen in Namibië, besloten ze bij de lokale bevolking wat tandenborstels achter te laten. Want die hadden natuurlijk hele vieze tanden. Maar wat schetste hun verbazing: ze hadden helemaal geen vieze tanden! De mensen van deze stam aten helemaal geen Westers voedsel, en dus was er met hun tanden helemaal niets aan de hand.
Wel grappig eigenlijk, het bedrijf dat de tandpasta maakt, maakt ook de voeding die de tanden aantast. Het bedrijf dat de zeep maakt die de natuurlijke bescherming van onze huid afbreekt, maakt ook crèmes die weer nieuwe bescherming geven. Het bedrijf dat producten maakt om mee af te slanken, maakt ook de producten die ons dik maken. Op deze manier zorgen wij marketeers voor ons eigen werk natuurlijk. Jaja ik weet het, er wordt al jarenlang het vingertje geheven tegen deze ‘overconsumptie’ door ‘bezorgde wereldbewoners’, dus daar wil ik geen schepje bovenop doen. Maar iets is wel anders: er komen economische redenen bij om Marketing anders te gaan doen. Maar eerst gaan we naar Londen.

Agressieve marketingrellen
In augustus 2011 werd Londen verrast door rellen die de stad wekenlang in een wurggreep hielden. Op verzoek van de regering werd een denktank in het leven geroepen die maart dit jaar advies uitbracht, en in hun rapport (klik hier voor de samenvatting) stond een opvallende conclusie: één van de belangrijkste oorzaken van de rellen was volgens het rapport “aggressive marketing”. Uit een onderzoek bleek dat 70% van de Londenaren vond dat de hoeveelheid reclame gericht op jongeren moest worden verminderd: “While no one individual brand is to blame, children and young people must be protected from excessive marketing”. ‘Bescherm onze jeugd tegen uw marketeers’. Aan de Engelse tegenhanger van de Reclamecodecommissie werd gevraagd om ook in scholen trainingen op te starten om de ‘weerstand’ van kinderen tegen reclame te versterken. Is dat niet raar? Het is zoiets als het uitdelen van kogelvrije kleding aan de soldaten wiens land je aan gaat vallen. Wat meteen de vraag oproept: waar komt die ‘aggressiveness’ bij ons marketeers vandaan?

Evil Rory
“I would rather be thought of as evil than useless”
, zo zei Rory Sutherland onlangs, de vice-president van reclamebureau Ogilvy. Het was naar aanleiding van een discussie over de ethische kant van reclame. Een wetenschappelijk bureau van de Britse overheid gebruikte de quote van Rory als inspiratie voor de titel van een rapport (klik hier) dat ze schreven over marketing en reclame: “Think of me as evil”. Het bureau toonde via een uitgebreide analyse van wetenschappelijk onderzoek aan dat de drie ‘mythen’ die de reclame-industrie in leven proberen te houden niet houdbaar zijn:

  • “Reclame versterkt geen consumptie, maar verdeelt het anders”: uit de onderzoeken die in het artikel worden beschreven blijkt het tegendeel: “Aggregate advertising affects aggregate consumption”.
  • “Reclame is slechts een spiegel van culturele waarden, en kan ze niet beïnvloeden”: Ook hier bleek uit onderzoek het tegenovergestelde. Een belangrijk voorbeeld in deze is natuurlijk de invloed van reclame op het imago van roken: pas nu het verboden is, is het imago van de roker gedegradeerd van ruige cowboy naar drugsverslaafde.
  • “Reclame gaat over de promotie van keuze”: Een democratisch ideaal, maar opnieuw blijkt uit het rapport het tegendeel: de onbewuste invloeden van reclame (vooral gericht op kinderen) op ons koopgedrag verminderen de keuze juist…

De rushende panda
Wat opvalt is dat bovengenoemd rapport mede geschreven is op initiatief van het Wereld Natuur Fonds. Maar eigenlijk is het ook weer niet raar: zoals ik eerder al zei worden er al jaren vingertjes geheven richting reclame en de ethische bezwaren ertegen, maar nu komt er voor het eerst een economisch bezwaar bij. Was het stimuleren van ‘greed’ tot voor kort misschien wat onethisch maar geen praktisch probleem (producten genoeg), dat probleem komt er nu wel: grondstoffen raken op. We hebben deze trend bij MCB enkele jaren terug gesignaleerd (eh we verkopen grondstoffen) en gelabeld met de term ‘The Mineral Rush’. Analoog aan de ‘Gold Rush’ van halverwege de 19e eeuw in de VS laat deze trend zien dat we uiteindelijk niet met één aardbol alle behoeften kunnen bevredigen. Om precies te zijn: als elke wereldbewoner het luxe-niveau heeft van een Amerikaan, hebben we 3 aardbollen nodig…
Was de druk op marketing om te veranderen tot nu toe vooral moreel van aard, nu komt er dus ook een economische reden bij: het opwekken van vraag in een wereld met steeds minder aanbod gaat problemen opleveren. De rellen in Londen zijn niet de laatste ‘marketing riots’ die we gezien hebben…

Truc-oorlogen
Binnenkort verschijnt een nieuw boek (‘Winning the Story Wars’, klik hier voor een leuke promotievideo) van de Harvard Business School, waarin wordt uitgelegd dat de ‘trucjes van marketing’ niet meer werken, omdat ‘marketing’ niet langer de conversaties beheerst. Toen ik 20 jaar terug een specialisatie binnen mijn opleiding psychologie moest kiezen, leek Economische Psychologie me wel interessant. De kennis van het menselijk gedrag gebruiken (‘trucjes van marketing’) om méér te kunnen verkopen. Eigenlijk wel raar nu ik er achteraf over nadenk. We kunnen het niet meer maken om op die manier met de wereld om te gaan, maar over niet al te lange tijd kunnen we het ook niet meer betalen…

“The truth is that marketing raises enormous ethical questions every day—at least it does if you’re doing it right…”, zo verwoordde Rory Sutherland op een andere manier zijn besef van de onethische kant van reclame en marketing. Misschien moeten we marketing eens echt anders doen en geld verdienen op een manier die niet alleen moreel van een hoger niveau is, maar ook veel leuker.

Deze post vormt de basis van het tweede hoofdstuk van het boek ‘REAL Inbound Marketing’ (klik hier, Nederlandstalig). 

Geplaatst in Authenticiteit, Integriteit, Social Media, Transparantie

Smart Trust in een Duits hotel

Ze keek me verschrikt aan, het meisje achter de hotelbalie. En toch had ik haar geen oneerbaar voorstel gedaan of zo. Ik vertelde alleen dat ik van de laatst geboekte nacht geen gebruik zou maken, ik vertrok al na twee nachten. En ik vertelde haar dat zij mocht kiezen of ze me deze niet-gebruikte nacht mij toch zou aanrekenen of niet. “But sir, I really have to charge you”. En ze kwam nog uit Duitsland ook, waar een bevel *kuch* nog een bevel is. “You choose” zei ik, “I don’t mind”.
Ze wist niet dat ze in een experiment zat, een experiment dat mislukt was dacht ik. Ik moest voor drie nachten betalen. Maar toen ik ‘s-avonds weer thuis was en nog eens op de rekening keek, zag ik dat ze me toch gematst had. En toen herinnerde ik me haar blik weer toen ze me de rekening overhandigde, zo’n Mona Lisa glimlachje.
Mijn experiment? Dat had te maken met een boek dat ik aan het lezen ben, ‘Smart Trust’. En ik kan het iedereen aanbevelen. Van harte. Zou de hele wereld het maar lezen.

Smart Russians
Valt het je ook op, dat de wereld steeds wantrouwiger wordt? Verzekeringsmaatschappijen die er maar van uit gaan dat je ze gaat belazeren? Collega’s die bij elk idee vooral kijken naar de risico’s en de uitzonderingen? En misschien heb je zelf ook wel eens gedacht “maar als we dat op intranet zetten kan iedereen het in een mail kopiëren en naar de concurrent sturen”.
De boodschap van het boek ‘Smart Trust’ zit eigenlijk al in de titel. Het is geschreven door Stephen Covey (zit in de genen, zijn vader heeft ‘The 7 Habits of Highly Effective People’ geschreven) en wat Stephen de wereld duidelijk wil maken is dat het veel minder geld en tijd kost als niet wantrouwen je uitgangspunt is, maar vertrouwen. Als je iemand een klein beetje vertrouwen geeft werkt dat als een zaadje dat tot een hele grote plant uit kan groeien. Aan de andere kant geeft Stephen aan dat dit vertrouwen niet blind moet zijn, zeker als de consequenties enorm zijn (zoals bij banken). Vandaar de alleszeggende titel ‘Smart Trust’. Of zoals de Russen zeggen “Doveryai, no proveryai” (vertrouw, maar controleer).

De onpasbare zonnebril
Een mooi voorbeeld uit het boek is dat van een zonnebrillenwinkel, waar elk jaar 2% van de zonnebrillen werd gestolen. De winkelier was het beu en installeerde een systeem dat diefstal bijna onmogelijk zou maken. Het gevolg? Na een jaar was de omzet met 50% gedaald: de brillen waren zo goed aan de schappen vastgemaakt dat de klanten ze niet meer goed konden passen… In Nederland ben ik wel eens bij Interpolis op bezoek geweest (nota bene een verzekeringsmaatschappij), en daar viel het me op dat iedereen de lunch zelf moest afrekenen, er was geen kassière. Ze hadden namelijk uitgerekend dat de kosten van ‘derving’ (diefstal is natuurlijk niet zeker) lager waren dan die van een kassière… En het succes van eBay is volgens oprichter Pierre Omidyar te danken aan het uitgangspunt: dat “most people are basically good“. En dat klopt toch ook?

“Better to have lost in love, than never to have loved at all…” , zo zongen de Eurythmics in de jaren ’80 al. En dat is wat Stephen Covey ook duidelijk probeert te maken: zelfs als je vertrouwen gedurende je leven af en toe wordt beschaamd, weegt dat dan niet op tegen een leven vol wantrouwen? Het mooie is ook: als je mensen vertrouwen toont, verlaag je daarmee meteen de kans dat ze er misbruik van maken. Of zoals journalist Jeff Jarvis het verwoordde: “The more you control, the less you will be trusted. The more you hand over control, the more trust you will earn”. Probeer het maar eens, doe eens een experiment. Het kan je zomaar 120 euro op een hotelkamer schelen.